Nguyên nhân Lỗi Điều Khiển Và Vận Hành Trong Hệ Thống Quạt Thông Gió Trang Trại

October 9, 2025

Trong các mô hình chăn nuôi hiện đại, hệ thống quạt thông gió trang trại giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng lâu dài, hệ thống dễ phát sinh lỗi điều khiển hoặc vận hành do nhiều nguyên nhân khác nhau như hư hỏng bo mạch, cảm biến sai lệch, hay lỗi kết nối điện.

Việc nhận biết và xử lý kịp thời không chỉ giúp duy trì hiệu suất làm mát ổn định, mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm chi phí vận hành. Bài viết dưới đây NP Việt Nam sẽ hướng dẫn chi tiết các dạng lỗi phổ biến, nguyên nhân và cách khắc phục theo chuẩn kỹ thuật.

1. Nhận Diện Các Lỗi Điều Khiển Thường Gặp

1.1. Lỗi cảm biến nhiệt độ và độ ẩm

Trong các hệ thống quạt tự động, cảm biến nhiệt – ẩm đóng vai trò gửi tín hiệu về bộ điều khiển trung tâm. Khi cảm biến hỏng hoặc sai lệch, quạt có thể không hoạt động đúng theo nhiệt độ thực tế, gây ảnh hưởng đến môi trường chuồng trại.
Dấu hiệu nhận biết:

  • Quạt không tự bật/tắt theo mức cài đặt.

  • Hiển thị thông số nhiệt độ, độ ẩm sai lệch trên bảng điều khiển.
    Cách khắc phục:
    Kiểm tra kết nối dây tín hiệu, làm sạch đầu cảm biến, hiệu chỉnh lại thông số hoặc thay thế cảm biến mới nếu sai số vượt ngưỡng cho phép (±1°C, ±5% RH).

1.2. Lỗi bo mạch điều khiển trung tâm

Bo mạch là bộ não của hệ thống quạt thông gió. Khi linh kiện bên trong bị chập cháy hoặc hư IC điều khiển, quạt có thể ngừng hoạt động hoặc vận hành sai chu kỳ.
Cách xử lý:

  • Ngắt toàn bộ nguồn điện trước khi kiểm tra.

  • Dùng đồng hồ đo điện để kiểm tra điện áp đầu ra của bo mạch.

  • Nếu phát hiện hỏng linh kiện (tụ, điện trở cháy), cần thay thế hoặc gửi về nhà cung cấp chính hãng để sửa chữa.

Việc tự sửa bo mạch nếu không có chuyên môn có thể dẫn đến cháy nổ hoặc mất bảo hành – do đó chỉ nên thực hiện khi có hiểu biết kỹ thuật điện tử.

2. Lỗi Vận Hành Quạt Thông Gió Trang Trại

2.1. Quạt hoạt động nhưng lưu lượng gió yếu

Đây là lỗi vận hành phổ biến, thường do bụi bẩn tích tụ hoặc cánh quạt bị lệch trục.
Nguyên nhân kỹ thuật:

  • Lưới chắn bụi hoặc tấm cooling pad bị bít kín.

  • Cánh quạt cong, biến dạng do va đập.

  • Motor yếu hoặc bạc đạn bị khô dầu.
    Cách khắc phục:

  • Vệ sinh định kỳ lưới lọc, cánh quạt, motor.

  • Cân chỉnh lại cánh để đảm bảo độ cân bằng.

  • Tra dầu mỡ vào ổ trục hoặc thay thế bạc đạn nếu phát ra tiếng kêu lạ.

2.2. Quạt rung mạnh khi hoạt động

Rung lắc là dấu hiệu cảnh báo quạt đang mất cân bằng cơ học hoặc lỏng hệ khung treo.
Hướng xử lý:

  1. Tắt nguồn, kiểm tra lại bulong cố định, khung treo và hệ giá đỡ.

  2. Đảm bảo quạt được lắp trên mặt phẳng cân bằng.

  3. Nếu quạt vẫn rung, tiến hành kiểm tra cân bằng động bằng thiết bị chuyên dụng – công việc này nên do kỹ thuật viên đảm nhiệm.

2.3. Quạt không khởi động hoặc khởi động chậm

Hiện tượng này liên quan trực tiếp đến tụ điện khởi động, motor hoặc dây dẫn nguồn.
Cách kiểm tra:

  • Dùng đồng hồ VOM đo tụ điện, nếu điện dung giảm >30% so với thông số ghi trên thân thì cần thay mới.

  • Kiểm tra điện áp nguồn cấp: phải ổn định trong dải ±10% định mức.

  • Nếu motor quá nóng hoặc phát tiếng “ù”, cần dừng ngay để tránh cháy cuộn dây.

3. Lỗi Liên Quan Đến Hệ Thống Điều Khiển Tự Động

3.1. Lỗi kết nối giữa tủ điều khiển và cảm biến

Nhiều trang trại sử dụng hệ thống điều khiển tự động qua PLC hoặc timer. Khi dây tín hiệu bị đứt, nhiễu hoặc sai cực, hệ thống sẽ không phản hồi đúng.
Khắc phục:

  • Kiểm tra đầu nối tín hiệu, siết chặt lại cổng kết nối.

  • Sử dụng dây tín hiệu chống nhiễu (có lớp shield).

  • Đảm bảo hệ thống nối đất an toàn để tránh dòng rò.

3.2. Lỗi cài đặt chương trình điều khiển

Một số lỗi vận hành đến từ thao tác sai trong quá trình cài đặt tham số trên bộ điều khiển.
Giải pháp:

  • Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất trước khi lập trình.

  • Đặt lại thông số mặc định (reset factory) khi quạt hoạt động bất thường.

  • Nếu sử dụng bộ điều khiển lập trình PLC, nên sao lưu dữ liệu cấu hình để dễ dàng khôi phục khi có sự cố.

4. Quy Trình Kiểm Tra Và Bảo Dưỡng Định Kỳ

Việc bảo dưỡng định kỳ là yếu tố quyết định giúp hệ thống quạt thông gió vận hành ổn định và bền bỉ.
Quy trình khuyến nghị:

  • Hàng tuần: Kiểm tra vệ sinh tấm lọc, cánh quạt, và lưới chắn côn trùng.

  • Hàng tháng: Kiểm tra dây curoa (nếu có), độ căng, tra dầu ổ trục.

  • Mỗi 6 tháng: Đo dòng điện motor, kiểm tra tụ điện, cân chỉnh tốc độ quạt.

  • Hàng năm: Kiểm tra toàn bộ hệ thống điện, bo mạch, cảm biến, và hiệu chỉnh thông số điều khiển.

Việc ghi chép lại các thông số vận hành sau mỗi đợt bảo dưỡng giúp theo dõi xu hướng hao mònphòng ngừa sự cố sớm.

5. Khi Nào Cần Gọi Thợ Kỹ Thuật Chuyên Nghiệp

Nếu phát hiện các dấu hiệu sau, bạn không nên tự sửa chữa mà cần liên hệ đội ngũ kỹ thuật chuyên môn:

  • Motor bốc khói, mùi khét, không quay.

  • Bo mạch điều khiển không có tín hiệu.

  • Hệ thống PLC, cảm biến, hoặc tủ điện có dấu hiệu chập cháy.

Đội ngũ kỹ thuật viên sẽ sử dụng thiết bị chuyên dụng để đo tải, phân tích lỗi, và thay thế linh kiện đạt chuẩn giúp đảm bảo an toàn và hiệu suất cho toàn hệ thống.

Lỗi điều khiển và vận hành trong hệ thống quạt thông gió trang trại là điều khó tránh khỏi, đặc biệt khi thiết bị hoạt động liên tục trong môi trường khắc nghiệt. Tuy nhiên, với việc hiểu rõ nguyên nhân – thực hiện kiểm tra định kỳ – tuân thủ quy trình kỹ thuật, chủ trang trại hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa và xử lý nhanh các sự cố.

Nếu cần tư vấn hoặc hỗ trợ kỹ thuật chuyên sâu, hãy liên hệ đội ngũ kỹ sư của NP Việt Nam – đơn vị chuyên cung cấp, lắp đặt và bảo trì quạt thông gió công nghiệp, quạt trang trại uy tín hàng đầu, đảm bảo vận hành hiệu quả và an toàn lâu dài.

>> Tham khảo thêm bài viết:

Grow your business.
Today is the day to build the business of your dreams. Share your mission with the world — and blow your customers away.
Start Now